Η μονή Κρεμαστών βρίσκεται σε απόσταση 2,5 χλμ. περίπου από τη Νεάπολη, στις πλαγιές του όρους Καβαλλαρά, στη διαδρομή προς το Οροπέδιο Λασιθίου.Το όνομα Κρεμαστά το πήρε λόγω ακριβώς της θέσης της Μονής , η οποία από μακριά φαίνεται σαν να κρέμεται στην πλαγιά. Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή στο υπέρθυρο του καθολικού, ιδρύθηκε το 1593 από τον Μητροφάνη Αγαπητό. Από τα μέσα περίπου του 19ου έως και τις αρχές του 20ου αι. λειτουργούσε στη μονή ένα ακμαίο αλληλοδιδακτικό σχολείο, ενώ την περίοδο 1868-1871 υπήρξε έδρα και κατοικία του χριστιανού διοικητή του νομού Λασιθίου, Κωστή Αδοσίδη-Πασά.

Η αρχικά ανδρική μονή από το 1993 μετατράπηκε σε γυναικεία στην οποία διαβιούν σήμερα επτά μοναχές. Κτισμένη σε κατωφερές έδαφος, η μονή αναπτύσσεται κλιμακωτά από βορά προς νότο, γύρω από την σε σχήμα Γ αυλή. Το μονόχωρο καμαροσκέπαστο καθολικό κυριαρχεί των υπολοίπων κτισμάτων, κτισμένο στο ψηλότερο σημείο. Ιδιαίτερης μνείας αξίζει το καλής τέχνης επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 19ου αι., που φέρει δεσποτικές εικόνες της ίδιας περιόδου και εικόνα της κρητικής σχολής με τον ένθρονο Χριστό, του 17ου αι. Αν και αθέατη, άξια ειδικής μνείας είναι και η αγία τράπεζα του καθολικού, που αφιερώθηκε το 1622 από τον μοναχό Νικηφόρο Ανυφαντή, ενώ φέρει ανάγλυφη την μορφή του Χριστού και γλυπτό διάκοσμο με φύλλα αμπέλου. Ενδιαφέροντες αρχιτεκτονικά χώρους της μονής αποτελούν το σημερινό αρχονταρίκι στο οποίο σύμφωνα με την παράδοση λειτουργούσε Κρυφό Σχολειό κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, καθώς και το προβιομηχανικό ελαιοτριβείο που έχει μετατραπεί σε τραπεζαρία.

Το Μοναστήρι των Κρεμαστών ήταν ένα από τα πλουσιότερα Μοναστήρια, όχι μόνο του Νομού Λασιθίου αλλά και ολόκληρης της Κρήτης , πράγμα που διευκόλυνε την κοινωφελή δράση της, την συντήρηση του σχολείου της αλλά και την οικονομική ενίσχυση για την ανοικοδόμηση εκκλησιών και σχολείων στα γύρω χωριά. Το Δημοτικό σχολείο του χωριού των Βρυσών είναι χτισμένο σε οικόπεδο που δωρεάν παραχώρησε η Μονή.

Αναζήτηση

Κατηγορίες